Książki
Mama pragnęła, żebym został lekarzem
z Wojciechem Machem,
emerytowanym lekarzem, o książce pt. „Z pamiętnika naszej Matki”, którą przygotował razem z bratem Jackiem,
rozmawia Anna Augustowska
-
Z wielkim zainteresowaniem czytałam książkę o Twojej Mamie Jadwidze Orłowskiej i co tu kryć, czuję niedosyt. Będzie kolejny tom?
– Od razu muszę się przyznać, że razem z moim starszym bratem Jackiem, który jest także współautorem książki pt. „Z pamiętnika naszej Matki”, uciekliśmy się do pewnego wybiegu, aby pokazać ten materiał szerszemu gronu czytelników niż tylko rodzinny krąg najbliższych. Otóż Mama w pierwszym z tomów swego, pisanego przez 34 lata, pamiętnika zaznacza, że będzie w nim szczera i nie będzie przed nim miała żadnych tajemnic, ponieważ „nikt nie będzie tych zapisków czytał”.
My jednak uznaliśmy, że warto, korzystając z okazji – a jest nią 100-lecie odzyskania przez Polskę niepodległości – opublikować pewnego rodzaju wybór zapisków, które zaczęła pisać w maju 1918 roku, kiedy jako młoda 20-letnia dziewczyna
stała się świadkiem tak ważnych i doniosłych wydarzeń historycznych. Dodatkowo mija też 100 lat od powstania Uniwersytetu Lubelskiego (od 1928 roku KUL), na którym Mama – od jesieni 1919 roku – studiowała (pracując cały czas zawodowo) na Wydziale Prawa. Studia ukończyła w 1924 roku, otrzymując dyplom z lwowskiego Uniwersytetu im. Jana Kazimierza, bowiem Uniwersytet Lubelski nie miał jeszcze pełnych praw wyższej uczelni.
-
Czytelnik dostaje więc coś bezcennego – relacje z pierwszej ręki. Wybór był trudny?
– I tak, i nie. Okres odzyskiwania niepodległości i pierwsze lata wolności, tworzenia się zrębów odrodzonego państwa były niezwykłe, a mama bardzo intensywnie włączała się w ten nurt. Dużo też o tym pisała. Musieliśmy więc tylko dokonać pewnej selekcji, oddzielić to, co dotyczyło bardzo osobistych, rodzinnych zapisków i wybrać te, które pokazują Lublin tamtych lat i ludzi, którzy tworzyli historię naszego miasta. Oczywiście dla współczesnego czytelnika, szczególnie dla tego, który zna na wylot liczne publikacje historyczne na temat II Rzeczypospolitej, układ sił politycznych itd. pamiętnik młodej dziewczyny może wydać się naiwny i pozbawiony historycznej perspektywy, ale uznaliśmy, że właśnie w tym autentycznym, pisanym z pasją i emocjami, materiale tkwi jego siła. (…)
Fragment wywiadu pochodzi z Medicusa 1-2/2019